در بازار پر رقابت امروزی یکی از ارکان مهم موفقیت این است که بتوانید رقبا را به‌طور کامل تحلیل کنید تا این امکان برای شما هم فراهم شود که از آن‌ها پیشی بگیرید و به موفقیت­‌های بیشتری دست پیدا کنید. اما همان‌طور که حتما می­‌دانید هرگز نمی­‌توان مطمئن بود که رقبا به‌طور کامل آنالیز شوند اما با با استفاده از ابزاری می­‌توان تا حدود زیادی تحلیل رقبا در کسب و کار را انجام داد. در ادامه این مقاله با سیستایم همراه‌باشید تا به بررسی روش­‌های آنالیز رقبا بپردازیم.

تجزیه‌ و تحلیل رقبا در کسب و کار چیست؟ 

تجزیه‌ و تحلیل رقبا در کسب و کار به زبانی ساده یعنی بررسی و شناخت شرکت‌ها یا افرادی که در همان بازار شما فعالیت می‌کنند و محصولات یا خدمات مشابهی ارائه می‌دهند. هدف از این تحلیل، درک بهتر نقاط قوت و ضعف رقبا و شناسایی فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در بازار است. این کار به شما کمک می‌کند تا استراتژی‌های بهتری برای رشد و رقابت در بازار طراحی کنید.

تجزیه‌ و تحلیل رقبا در بازاریابی 

تجزیه‌ و تحلیل رقبا در بازاریابی به شما کمک می‌کند تا با شناخت بهتر رقبا و بازار، بتوانید تصمیم‌های هوشمندانه‌تری بگیرید، مشتریان بیشتری جذب کنید و در نهایت فروش و سود بیشتری داشته‌باشید. این تحلیل باعث می‌شود که بتوانید در بازار رقابتی موفق‌تر باشید و جایگاه بهتری برای خودتان پیدا کنید.

دلایل اهمیت تجزیه‌ و تحلیل رقبا

تجزیه‌ و تحلیل رقبا برای کسب‌وکارها اهمیت زیادی دارد و دلایل مختلفی برای این اهمیت وجود دارد. از جمله می­‌توان گفت:

• شناخت بهتر بازار
• تعیین نقاط قوت و ضعف خودتان
• درک نقاط ضعف رقبا، به‌این‌ترتیب می‌توانید مزیت‌های رقابتی خود را تقویت کرده و محصول یا خدمات بهتری ارائه دهید.
• پیش‌بینی حرکات رقبا
• مدیریت ریسک
• افزایش نوآوری و خلاقیت
• با بررسی و مقایسه محصولات و خدمات رقبا، می‌توانید کیفیت محصولات و خدمات خود را بهبود بخشید.
• جذب مشتریان بیشتر

بیشتر بخوانید: آیا می‌دانید نرم افزارهایی برای تحلیل کسب و کارها وجود دارد که روند پیشرفت شما را سریع تر می‌کند؟ برای کسب اطلاعات در این خصوص پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی بهترین نرم افزارها و ابزارهای تحلیل کسب و کار بخوانید.

مزایای تحلیل رقبا در کسب و کار 

تحلیل رقبا در کسب‌ و کار یکی از ابزارهای مهم برای دستیابی به مزیت رقابتی است. این تحلیل به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بازار را بهتر درک کنند، استراتژی‌های بهتری تدوین کنند و عملکرد خود را بهبود بخشند. با استفاده از تحلیل رقبا، شرکت‌ها می‌توانند فرصت‌های جدید را شناسایی کرده و از تهدیدهای رقابتی پیشگیری کنند.

آیا تجزیه‌ و تحلیل رقبا امکان پذیر است؟ 

تجزیه‌ و تحلیل رقبا نه‌تنها امکان‌پذیر است؛ بلکه یک فرایند ضروری برای شرکت‌هایی است که می‌خواهند در بازار رقابتی موفق باشند. این تحلیل با استفاده از روش‌ها و ابزارهای مختلف انجام می‌شود و به شرکت‌ها کمک می‌کند تا استراتژی‌های خود را بهبود دهند، فرصت‌های جدید را شناسایی کنند و با تهدیدهای رقابتی مقابله کنند. با جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات دقیق، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات بهتری بگیرند و مزیت رقابتی خود را تقویت کنند.

چگونه آنالیز رقبا را انجام دهیم؟ 

انجام تحلیل رقبا یک فرایند سیستماتیک است که به شما کمک می‌کند اطلاعات دقیقی در مورد رقبای خود جمع‌آوری کنید و از این اطلاعات برای بهبود استراتژی‌های خود استفاده کنید. در واقع می‌­توان گفت که تحلیل رقبا یک فرایند مداوم و پویا است که به شما کمک می‌کند تا با درک بهتر از محیط رقابتی، استراتژی‌های مؤثرتری را برای رشد و توسعه کسب‌وکار خود تدوین کنید. با استفاده از روش‌ها و ابزارهای مناسب، می‌توانید اطلاعات ارزشمندی در مورد رقبا جمع‌آوری کرده و از این اطلاعات برای تقویت موقعیت رقابتی خود بهره‌مند شوید.

۱۲ گام ضروری برای تجزیه‌ و تحلیل رقبا در کسب و کار

حال که با ضرورت تحلیل رقبا در کسب و کار آشنا شدیم بهتر است با مراحل مهم در اجرای این آنالیز هم آشنا باشید. این مراحل در ۱۲ گام مورد بررسی قرار می‌گیرند.

• مشخص کنید که رقبایتان چه کسانی هستند

لازم است تا به‌طور کامل با رقبایتان آشنا باشید تا بتوانید آنها را مورد ارزیابی قرار بدهید. به عبارت بهتر باید رقیب را بشناسید تا در آنالیز رقیب در کسب و کار بتوانید موفق عمل کنید. این مهم‌ترین و اولین قدم به شمار می‌رود.

• بدانید که رقبایتان چه محصولاتی را ارائه می‌دهند

یکی از موارد مهمی که در شناسایی عملکرد رقبا نقشی کلیدی دارد این نکته است که بدانید چه محصولاتی ارائه می‌­دهند و نقاط قوت این محصولات چیست؟ به‌این‌ترتیب می‌توانید محصولی را طراحی کنید که چیزی بیشتر از رقبا داشته باشد.

• تاکتیک‌ها و نتایج فروش رقبا را تجزیه‌ و تحلیل کنید

رقبای شما هم برای حضور موفق در بازار راه‌­های متعددی را امتحان کرده‌­اند و در نهایت بر اساس تجربیاتی که به دست آورده‌­اند تلاش می­‌کنند تا جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند. حال اگر استراتژی­‌های موفق آنها را بشناسید چند قدم از آنها جلوتر خواهید بود و علاوه‌برآن آزموده را هم دوباره نیازموده‌­اید!

• برای تجزیه‌ و تحلیل رقبا، قیمت محصول یا سرویس و تخفیف‌های آن‌ها را در نظر بگیرید

در زمانی که قصد دارید تا کسب و کار رقبا را تحلیل کنید از مهم‌ترین مواردی که لازم است تا در این تحلیل موردتوجه قرار بدهید عبارت است از قیمتی که برای محصولات و یا خدمات در نظر گرفته­‌اند و شرایطی که در کمپین­‌های فروش و تخفیفات ارائه می­‌کنند. این مورد هم بر روی بالابردن فروش ما بسیار مؤثر خواهد بود.

• مطمئن شوید که هزینه‌های رقابتی حمل‌ونقل را تأمین می‌کنید

یک نکته مهم در تحلیل و آنالیز رقبا در کسب و کار وجود دارد و آن اینکه توجه داشته باشید که در قیمت­‌گذاری محصولات و یا خدمات خودتان باید رقبا را هم در نظر داشته باشید. زیرا به‌هرحال قیمت‌ها باید قابل‌رقابت باشند. از طرفی هزینه‌­های حمل‌ونقل را هم در قیمت‌­گذاری باید در نظر بگیرید. این مورد امکان دارد در برخی موارد به فراموشی سپرده شود و در نتیجه شما را به‌جای سود کردن، متحمل ضرر سازد.

• چگونگی بازاریابی رقبا برای محصولاتشان را تجزیه‌ و تحلیل کنید

رقبا هم از روش­‌های مختلف تبلیغاتی برای جذب مشتریان استفاده می­‌کنند. مهم است این روش‌­ها مورد ارزیابی قرار بدهید تا بتوانید در بازاریابی از رقبا پیش باشید.

• هنگام تحلیل رقبا، استراتژی محتوای رقبای خود را بررسی کنید

در زمانی که کسب و کار رقبا را مورد بررسی و آنالیز قرار می­‌دهید بسیار مهم است که بتوانید استراتژی را که محتوای رقبا ارائه می‌دهد به‌خوبی مورد بررسی قرار بدهید. با الهام‌گرفتن از محتوایی که ارائه شده است می‌توانید به بهترین شکل ممکن محتوای نابی را تهیه کنید.

• بدانید که رقبا از چه نوعی از تکنولوژی استفاده می‌کنند

تکنولوژی­‌های مورداستفاده رقبا را در بازار شناسایی کنید و مزایای استفاده از آنها را در جهت ارتقای کسب و کار خودتان مورد بررسی قرار بدهید. این مورد می­‌تواند در بالابردن کیفیت کالا و یا خدمات ارائه شده توسط شما مفید باشد.

• سطح تعامل کاربران با محتوای رقیب را تجزیه‌وتحلیل کنید

اگر کاربران با برند رقبا تعامل بالایی دارند به این معناست که این پتانسیل وجود دارد که این کاربران تبدیل به مشتریان و مشتریان وفادار بشوند. اگر می‌خواهید این تعامل را برای خودتان بالا ببرید ببینید برخورد کاربران با رقبا چگونه است. بعد از آن برای بالابردن تعاملات خودتان اقدام کنید.

• نحوه‌ی بازاریابی محتوای رقبا را بررسی کنید

برای داشتن یک استراتژی خود و هدفمند می‌­بایست بازاریابی محتوای رقبا را هم موردتوجه قرار بدهید. به‌این‌ترتیب می‌توانید فرصت­‌های مناسب را پیش‌­بینی کنید و آن را به نفع خودتان استفاده نمایید.

• حضور رقبا در پلتفرم‌هایی را که بیش‌ترین فعالیت را در آن‌ها دارند، تحت‌نظر داشته‌اید

لازمه حضور در دنیای کسب و کار، استفاده از پلتفرم‌­های مختلف شبکه­‌های اجتماعی است. اگر قرار است در بازار قوی باشید لازم است تا در این پلتفرم‌­ها هم قوی ظاهر شوید. ازاین‌رو فعالیت رقبا را در این مورد هم زیر نظر داشته باشید.

• برای یادگیری نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ ها و تهدیدات آن‌ها، جدول SWOT را تجزیه‌ و تحلیل کنید

همان‌طور که در مورد کسب و کار خودتان لازم است تا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات را ارزیابی کنید لازم است تا همین موارد را برای رقبایتان هم انجام بدهید. آنها هم مانند شما در این بازار حضور دارند. با دانستن نکات قوت آنها می‌توانید کیفیت محصولات خود را بهتر از آنان کنید و با استفاده از ضعف­‌های آنها برند خود را برند برتر در بازار کنید.

چه کسانی را به‌ عنوان رقیب در نظر بگیریم؟ 

در تحلیل رقبا، شناسایی دقیق رقبا بسیار مهم است تا بتوانید استراتژی‌های مؤثری برای رقابت تدوین کنید. برای شناسایی رقبا، باید به دسته‌بندی‌های مختلف رقبا توجه کنید. این دسته­‌بندی عبارت‌است از:

• رقبای مستقیم

شرکت‌ها یا کسب‌ و کارهایی که محصولات یا خدمات مشابهی را به همان بازار هدف شما ارائه می‌دهند.

• رقبای غیرمستقیم

شرکت‌هایی که محصولات یا خدمات جایگزینی را ارائه می‌دهند که می‌توانند نیاز مشابهی را در مشتریان شما برآورده کنند.

• رقبای بالقوه

شرکت‌ها یا کسب‌وکارهایی که ممکن است در آینده وارد بازار شما شوند و به‌عنوان رقیب مستقیم یا غیرمستقیم عمل کنند.

منظور از پروفایل رقابتی چیست؟ 

مفهوم پروفایل رقابتی به مجموعه‌ای از ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و مزایایی اشاره دارد که یک کسب‌وکار را از رقبا و سایر بازیکنان در یک بازار متمایز می‌کند. به طور دقیق‌تر، پروفایل رقابتی به توانایی یک کسب‌وکار برای جذب و نگه‌داری مشتریان، ارائه محصولات یا خدمات خاص و داشتن مزیت‌های رقابتی نسبت به رقبا اشاره دارد.

• استراتژی فعلی 

استراتژی فعلی خود را مورد بررسی قرار بدهید و با تحلیل استراتژی رقبا در کسب و کار مقایسه کنید. نقاط قوت را شناسایی کنید آنها را تقویت کنید و نقاط ضعف را بهبود ببخشید.

• اهداف آتی

در هر قدم اهداف خود را در آینده در نظر بگیرید، بررسی کنید که آیا هر گام در مسیر استراتژی تبیین شده شما را یک‌قدم به اهداف کسب‌وکارتان نزدیک­تر می­‌سازد و یا دورتر می­‌کند؟ این اقدامی هوشمندانه در جهت بهبود عملکرد شما در کسب و کار شما خواهد بود.

• نقاط قوت و ضعف 

با شناسایی نقاط قوت و ضعف در تحلیل کسب و کار خودتان و رقبایتان به‌خوبی قادر خواهید بود تا عملکرد خود را بهتر کنید و در جمع رقبا حرفی برای گفتن داشته‌باشید.

نحوه‌ ارزیابی کسب و کار 

ارزیابی کسب‌وکار یک فرایند کلی است که به‌منظور ارزیابی عملکرد و وضعیت کلی کسب‌وکار انجام می‌شود. این فرایند می‌تواند شامل بخش‌های مختلفی باشد که به تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای کسب‌وکار کمک می‌کند.

ارزیابی کسب‌ و کار به‌عنوان یک فرایند گسترده از تحلیل‌های مختلفی مانند SWOT، PESTEL، تحلیل رقبا، بازار و مالی استفاده می‌کند تا به کمک مدیران و صاحبان کسب‌وکار بتواند در تدوین استراتژی‌های موفق و ارتقای کسب‌ و کار مؤثر باشد.

مروری سریع بر آنالیز رقبا 

آنالیز رقبا یک ابزار استراتژیک و بسیار مهم برای هر کسب‌ و کار است که به شما کمک می‌کند تا بازار را بهتر درک کنید، رقبا را شناسایی کنید و بهترین تصمیمات استراتژیک را بگیرید. این فرایند به شما این امکان را می‌دهد که با تمرکز بر نقاط قوت و ضعف خود، میزان تهدیدات و فرصت‌های موجود در بازار، استراتژی‌های مؤثرتری را برای رقابت در بازارهای پر رقابت ابداع کنید.