تحلیل کسب و کار
یک روز کاری را تصور کنید، بهعنوان مدیر یا صاحب کسب و کار ممکن است از خود بپرسید چرا میزان فروش افت کرده؟ یا چرا مشتریان از رقبا بیشتر خرید میکنند؟ یا چه شد که کیفیت محصول یا خدمات ما افت کرد؟ چهکار کنیم که تا پایان سال فروشمان سه برابر شود؟ چه کسی کارش را خوب انجام نمیدهد و چرا؟ چرا هرچه تبلیغ میکنم باز هم فروش و درآمد افزایش پیدا نمیکند؟ کجای کار من مشکل دارد؟
تحلیل کسب و کار (Business analysis) فرآیند جمعآوری، تجزیه و تحلیل و ارائه اطلاعات و دادههای کسب و کار است. این فرآیند به سازمانها کمک میکند تا تصمیمگیریهای آگاهانهتری در مورد استراتژیها، فرآیندها، محصولات و خدمات خود اتخاذ کنند.
تصور کنید در حال آشپزی هستید! غذایی که میپزید امکان دارد سر برود و یا اینکه بسوزد؛ به همین دلیل بالای سرش میایستید و مراقب سر نرفتن و یا نسوختن آن هستید. مدام آن را هم میزنید و مراقبت میکنید تا به بهترین شکل ممکن آماده شود. بعد از طی مراحلی در پخت، مزه غذا را میچشید و ادویهها را به مقدار لازم به آن اضافه میکنید. مثلا اگر نیاز داشته باشد کمی نمک به غذا اضافه میکنید و…!
در مدیریت کسب و کارها هم داستان از همین قرار است! شما باید به صورت مداوم کسب و کارتان را نظارت کنید درست مانند یک آشپز با دقت روند آن را زیر نظر داشته باشید! به این نظارت بر روند کسب و کار، تحلیل کسب و کار گفته میشود. به صورت علمی تر باید بگوییم که:
تحلیل کسب و کار (Business analysis) فرآیند جمعآوری، تجزیه و تحلیل و ارائه اطلاعات و دادههای کسب و کار است. این فرآیند به سازمانها کمک میکند تا تصمیمگیریهای آگاهانهتری در مورد استراتژیها، فرآیندها، محصولات و خدمات خود اتخاذ کنند. (در مثال آشپز و آشپزی همان مراقبت از نسوختن غذا و یا سر نرفتن آن)
تحلیل کسب و کار شامل مجموعهای از مهارتها و تکنیکها است که برای موارد زیر بکار میروند:
عدم توانایی در شناسایی نیازهای درست در کسب و کار بهعنوان دومین دلیل شکست بیزینسها (در صنایع مختلف) درنظر گرفته شده است.
بر اساس تعریف مؤسسه جهانی تحلیل کسب و کار IIBA (International Institute of Business Analytics)، تحلیل روشی است که در آن با انجام مجموعهای از اقدامات و تکنیکها، صاحبان کسب و کار متوجه نیازهای اساسی کسبوکارشان میشوند و میتوانند راهحلهای مناسبی به انواع نیازها بدهند.
در واقع خروجی تحلیل در کسب و کارها، جوابهایی هستند که به سختترین سؤالات داده میشوند و در نهایت تصمیمگیری را برای مدیران (مخصوصاً در شرایط سخت) راحت میکند. عموماً تحلیل کسب و کار این اهداف عمده را دنبال میکند: افزایش سود، بهبود کیفیت محصولات یا خدمات، حفظ مشتریان و بهبود فرایندها.
مهمترین بخش در تحلیل کسب و کار، تهیه اطلاعات و دادههای معتبری است که روزانه در بیزینس شما در حال تولیدشدن هستند. مثل: تعداد فروش، تعداد مشتریان، میزان سود از هر محصول یا خدمت، تعداد کارمندان، قیمت خرید مواد اولیه در بازههای مختلف زمانی، نرخ بهرهوری تولید یا کل سازمان، میزان رضایت مشتریان، نرخ افزایش یا کاهش مشتریان و دلایل آن و ازایندست اطلاعات!
دقت کنید که نکته مهم در تحلیل کسب و کار تبدیل اطلاعات بهدستآمده به اعداد است. تا زمانی که نتوانید اطلاعات کسبوکارتان را به اعداد تبدیل کنید نمیتوانید اندازهگیری درستی از واقعیت داشته باشید.
درواقع مهارت تحلیل یکی از کلیدیترین و اثرگذارترین مهارتهای هر صاحب کسب و کار است و طبق نتایج تحقیقات انجام شده در کسب و کارهای موفق، مشخص شده است که صاحبان این کسب و کارها حداقل ۶۰ درصد از زمان کاری خودشان را صرف تحلیل کردهاند.
آیا تا به حال شده متوجه وجود مشکل در کسب و کارتان شده باشید ولی ندانید که ایراد کار کجاست؟
عموماً صاحبان کسب و کار به دنبال این هستند که مشکلات کسب و کارشان را شناسایی کنند، راهحلهای آنها را بیابند و از فرصتهای موجود بیشترین دستاورد را داشته باشند؛ ولی در اکثر مواقع به این صورت پیش نمیرود. دلیل آن عدم توانایی صاحب کسب و کار در تحلیل درست و تشخیص نیازهاست.
مهارت تحلیل کسب و کار به شما این توانایی را میدهد که ریشه مشکلات را شناسایی کنید، بهترین راهحلها را برای آنها انتخاب کنید و بالاترین بهرهوری را از فرصتها داشته باشید. صاحب کسب و کار همیشه باید مشغول جمعآوری، دستهبندی و تحلیل اطلاعاتی باشد که در کسبوکارش در حال تولیدشدن هستند. در اصل وظیفه اصلی صاحب کسب و کار همین است، اما در اکثر مواقع صاحبان کسب و کار درگیر کارهای تکراری، روزمره و پیشپاافتادهای هستند که فکر میکنند مهم هستند و احساس پرمشغلهبودن میکنند.
تنها راه رسیدن از وضعیت موجود (مشکلاتی که وجود دارد) به وضعیت مطلوب (رفع مشکلات و سودآوری)، شناسایی مشکلات فعلی، تعیین راهحلهای درست و استفاده از فرصتها، یا همان تحلیل است. کسب و کار هم مانند بدن انسان یک موجود زنده محسوب میشود و همانطور که ما برای اطمینان از سلامتی خودمان در بازههای زمانی مختلف از چکاپ سلامتی استفاده میکنیم، کسب و کار هم نیاز به چکاپ یا بررسی دورهای دارد و تحلیلگر کسب و کار همان کسی است که میتواند این چکاپ را انجام دهد.
تحلیلگران کسب و کار همان دکترهای بیزینسها هستند!
تحلیلگر ارشد برند Zendesk تحلیلگر را اینطور معرفی میکند: تابهحال شده یکی از وسایلتان خراب شده باشه و از فردی بخواین که یک نگاهی به آن بیاندازه؟ من همونی هستم که یک نگاه بهش میندازم!
تحلیلگر کسب و کار (Business Analyst) شخصی است که مسئول جمعآوری، تجزیه و تحلیل و مستندسازی نیازهای کسبوکار است. تحلیلگران کسبوکار با استفاده از مهارتهای خود در زمینههای مختلف مانند مدیریت، فناوری اطلاعات، ریاضیات و آمار، به سازمانها کمک میکنند تا نیازهای خود را بهطور واضح شناسایی کنند و راهحلهای مناسب برای آنها پیدا کنند.
وظایف اصلی تحلیلگران کسبوکار عبارتند از:
جمعآوری نیازهای کسبوکار: تحلیلگران کسبوکار با مصاحبه با ذینفعان کسبوکار، مانند مدیران، کارکنان و مشتریان، نیازهای کسبوکار را جمعآوری میکنند.
تجزیه و تحلیل نیازهای کسبوکار: تحلیلگران کسبوکار نیازهای کسبوکار را تجزیه و تحلیل میکنند تا نیازهای واقعی کسبوکار را شناسایی کنند.
مستندسازی نیازهای کسبوکار: تحلیلگران کسبوکار نیازهای کسبوکار را مستند میکنند تا به تیمهای توسعه کمک کنند تا راهحلهای مناسب برای آنها ایجاد کنند.
ارائه مشاوره به تیمهای توسعه: تحلیلگران کسبوکار به تیمهای توسعه مشاوره میدهند تا مطمئن شوند که راهحلها نیازهای کسبوکار را برآورده میکنند.
تحلیلگران کسبوکار در مشاغل مختلف، از جمله فناوری اطلاعات، تولید، خدمات مالی و غیره، مشغول به کار هستند. آنها معمولاً با تیمهای توسعه، مدیران و سایر ذینفعان کسبوکار همکاری میکنند.
مهارتهای مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر کسبوکار عبارت است از:
تحلیلگران کسبوکار معمولاً با مدرک کارشناسی در رشتههایی مانند مدیریت، فناوری اطلاعات یا علوم کامپیوتر استخدام میشوند. برخی از تحلیلگران کسبوکار نیز با مدرک کارشناسی ارشد در رشتههای مرتبط با کسبوکار یا فناوری اطلاعات استخدام میشوند.
وظایف تحلیلگر کسب و کار به طور کلی شامل جمعآوری، تجزیه و تحلیل و مستندسازی نیازهای کسبوکار است. تحلیلگران کسب و کار با استفاده از مهارتهای خود در زمینههای مختلف مانند مدیریت، فناوری اطلاعات، ریاضیات و آمار، به سازمانها کمک میکنند تا نیازهای خود را بهطور واضح شناسایی کنند و راهحلهای مناسب برای آنها پیدا کنند.
برخی از وظایف اصلی تحلیلگران کسب و کار به این شرح است:
در فرآیند تحلیل کسب و کارها، تحلیلگران کسب و کار از تکنیکهای مختلفی استفاده میکنند تا نیازهای کسبوکار را بهطور دقیق شناسایی کنند. در ادامه به 5 تکنیک مهم در آنالیز کسب و کار اشاره میکنیم:
1. مصاحبه
مصاحبه یکی از متداولترین تکنیکهای آنالیز کسب و کار است. در مصاحبه، تحلیلگر کسب و کار با ذینفعان کسبوکار، مانند مدیران، کارکنان و مشتریان، صحبت میکند تا نیازهای آنها را درک کند.
2. پرسشنامه
پرسشنامه ابزاری مکتوب است که برای جمعآوری اطلاعات از ذینفعان کسبوکار استفاده میشود. پرسشنامهها میتوانند در مقایسه با مصاحبهها، زمان کمتری را برای جمعآوری اطلاعات صرف کنند.
3. مشاهده
در مشاهده، تحلیلگر کسب و کار محیط کسبوکار را مشاهده میکند تا رفتار ذینفعان کسبوکار را درک کند. مشاهده میتواند به تحلیلگر کسب و کار کمک کند تا نیازهای پنهان کسبوکار را شناسایی کند.
4. تجزیه و تحلیل دادهها
تجزیه و تحلیل دادهها میتواند به تحلیلگر کسب و کار کمک کند تا الگوها و روندها را در دادههای کسبوکار شناسایی کند. این اطلاعات میتواند برای شناسایی نیازهای کسبوکار استفاده شود.
5. مدلسازی
مدلسازی یک تکنیک بصری است که برای کمک به درک و ارتباط نیازهای کسبوکار استفاده میشود. مدلها میتوانند به تحلیلگر کسب و کار کمک کنند تا نیازهای کسبوکار را بهطور واضحتری بیان کند.
انتخاب تکنیک مناسب برای آنالیز کسب و کار به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله ماهیت پروژه، منابع موجود و ترجیحات تحلیلگر کسب و کار.
شاید اگر به ۱۰ یا ۲۰ سال قبل برگردیم خیلی موضوع تحلیل کسب و کار اهمیت نداشته باشد، چرا که در آن زمان کافی بود کسبوکاری راهاندازی کنید و در آن استمرار داشته باشید، در نهایت بعد از مدت کم یا زیاد به بخشی از خواستههایتان میرسیدید. اگر اکنون که در حال خواندن این متن هستید بیشتر از سیسال سن دارید احتمالاً این جمله را از قدیمیهای بازار شنیدهاید که میگویند کارت را راه بیانداز و صبور باش یا اصطلاحاً خاک بازار را بخور. این جمله در دنیای امروز منسوخ شده و شرایط مثل قبل نیست. چیزهایی به اسم استارتآپ، هوش مصنوعی، تکنولوژی، شبکههای اجتماعی و… شرایط بازی کسب و کارها را دگرگون کردهاند. این موارد باعث شدهاند سرعت کسب و کارها در اجرا و پیادهسازی ایدههایشان به حداکثر برسد و از طرف دیگر در کمتر از ۲۴ ساعت نیمی از مردم جهان از آن ایده باخبر شوند، امروزه زمان بین راهاندازی کسب و کار تا رسیدن به سود به حداقل رسیده و همین موضوع باعث شده تمایل افراد به راهاندازی کار بیشتر شود که یعنی هر روز یک کسب و کار، مشابه کسب و کار شما راهاندازی میشود که در واقع رقیب شماست. این افزایش سرعت در ارائه محصولات و خدمات آن هم به طیف وسیعی از جامعه باعث شده رقابت کسب و کارها با یکدیگر به حداکثر خود برسد. مشخصاً بیزینسهایی در این رقابت پیروز خواهند بود که قوانین این زمینبازی جدید را بدانند و بیشترین سازگاری را با آن ایجاد کنند.
لازمه رقابتی که به برد ختم شود داشتن اطلاعات معتبر و استراتژی درست است و برای داشتن اطلاعات معتبر و طراحی استراتژی برنده نیاز به تحلیل دقیق است.
تحلیل کسب و کار مزایای زیادی برای سازمانها دارد. برخی از مزایای اصلی تحلیل کسب و کار عبارتند از:
با توجه به مزایای متعدد تحلیل کسب و کار، واضح است که این فرآیند یک ابزار ارزشمند برای سازمانهای امروزی است.
تحلیل کسب و کار یک فرآیند است و از 8 مرحله تشکیل شده است:
همانطور که قبلاً هم گفتیم اولین مرحله در تحلیل کسب و کار شناسایی دقیق مشکل و ریشه بهوجودآمدن آن است. برای اینکار مشکلات مختلف را شناسایی کنید و بر اساس میزان تأثیرگذاری در سودآوری یا هر خروجی دیگری اولویتبندی کنید و در نهایت تصمیم بگیرید که واقعاً چه چیزی را میخواهید تحلیل کنید. تحلیل کسب و کار زمان و منابع میخواهد به همین دلیل مهم است که این منابع را در راستای رسیدن به چه دستاوردی هزینه کنید.
گام مهم بعدی در تحلیل کسب و کار، شناسایی نیازهای کسب و کار هستند. این نیازها میتوانند مشکلات و فرصتهایی باشند که کسب و کار با آنها مواجه است. در شناسایی مشکلات دقت کنید که بهمحض مواجه با یک مشکل نباید آن را مبنا قرار دهید؛ بلکه باید آن را ریشهیابی کرد و ریشه مشکل را در نظر گرفت. پرداختن به معلولها شاید به طور موقت مشکل را حل کند؛ ولی مشکل در آیندهای نزدیک به صورتهای دیگری بروز خواهد کرد؛ بنابراین تحلیلگر کسب و کار باید حتماً بر روی ریشه مشکلات تمرکز کند.
ذینفعان همان افرادی هستند که نهتنها در پروسه تحلیل بسیار تأثیر گزارند؛ بلکه در نهایت قرار است از نتیجه تحلیل منفعت کسب کنند. اگر ذینفعان بهدرستی تعیین شوند در مرحله بعد راحتتر میتوانید نیازهایشان را بررسی کنید. بهخاطر داشته باشید عدم شناسایی صحیح ذینفعان منجر به شکست نتایج تحلیل و ازبینرفتن منابع میگردد. هر مشکل یا فرصت ذینفعانی دارد که باید آنها را به طور دقیق شناسایی کرده و در گام بعد نیازمندی هر یک را به طور کامل و صحیح استخراج کرد. نادیدهگرفتن ذینفع خاص یا درنظرگرفتن ذینفعان اضافی تحلیل کسب و کار را با مخاطرات و ریسکهای جدی مواجه خواهد کرد. در نتیجه ذینفعان باید به طور دقیق شناسایی شوند.
ذینفعان میتوانند شامل این موارد باشند:
مالکان یا صاحبان کسب و کار (سهامداران، متولیان، بنیانگذاران).
مدیران (تمام مدیران ردهبالای سازمان).
کارکنان (همه افراد شاغل در سازمان).
مشتریان (همه دستههایی که شما قرار است به آنها محصول یا خدمات ارائه کنید).
هر یک از ذینفعان در مورد مشکل یا فرصت موردنظر یک سری انتظارات و نیازمندیها دارد. هدف نهایی تحلیل برآوردهسازی نیازهای ضروری ذینفعان است. اگر تحلیل همسو با نیازهای ذینفعان نباشد مراحل قبل و بعدازاین مرحله بیهوده خواهد بود. برای مثال فرض کنید قرار است بودجهای تأمین گردد، آیا این بودجه باید به تبلیغات اختصاص داده شود که در نهایت سودآوری برای صاحب کسب و کار داشته باشد؟ یا باید به ارتقا محصول یا خدمات اختصاص داده شود که مشتریان رضایت بیشتری داشته باشند؟ یا باید برای خرید تجهیزات صرف شود که کارمندان راحتتر کار کنند؟ و… در این مرحله از طریق تکنیکهای مختلف از جمله مصاحبه، ورکشاپ، نظرسنجی گروهی، پرسشنامه و…، نیازمندی ذینفعان را استخراج خواهیم کرد. انتخاب تکنیک مناسب برای استخراج اهمیت زیادی دارد که حسب مورد، تحلیلگر کسب و کار باید نسبت به انتخاب تکنیک یا تکنیکهای مناسب اقدام نماید.
نیازمندیها قلب تپنده تحلیل کسب و کار هستند در این مرحله باید نیازمندیها مورد پردازش و پالایش قرار گیرند زیرا:
و…
برای مثال اگر در مرحله قبل یکی از ذینفعان مهم مشتریان انتخاب شدند شاید نیازهایشان شامل افزایش کیفیت محصول، سرعت در ارسال، تغییر بستهبندی و… باشد، پس بسیار مهم است که بدانید کدام یک از آنها اولویت بالاتری دارد و روی چه مسیری میخواهید سرمایهگذاری کنید.
ارائه راهکارهای بالقوه چیزی نیست که از این گام آغاز شود؛ بلکه همزمان با بررسی نیازمندیها در همان مراحل اولیه تحلیل کسب و کار، باید نیمنگاهی نیز به بررسی راهکارها داشت. برای تشخیص راهکارها باید تمامی راهحلهای ممکن را در نظر بگیرید و سپس راهکاری را برگزینید که نهتنها با نیازهای ذینفعان حداکثر سازگاری را داشته باشد؛ بلکه با کمترین منابع ممکن امکان پیادهسازی و اجرا داشته باشد. لطفاً به این موضوع دقت داشته باشید که تحلیلگر کسب و کار مسئول ارائه راهکارهای نهایی نیست؛ بلکه راهکارهای بالقوه در تعامل با ذینفعان و توسط تحلیلگر استخراج خواهند شد و در نهایت با تأیید ذینفعان بکار گرفته میشوند. ولی بد نیست تحلیلگر خود نسبت به ارائه برخی از راهکارها بهعنوان یک ذینفع دستی بر آتش داشته باشد.
طبیعتاً از بین انواع راهکارهای ارائهشده در فاز قبل، در این مرحله باید باارزشترین راهکار را انتخاب کنید و این یک وظیفه مهم برای تحلیلگر کسب و کار به شمار میرود. راهکار انتخاب شده باید حداکثر ارزش موردنظر ذینفعان را ایجاد کند. لطفاً به واژه ارزش توجه کنید. در این واژه دو مفهوم نهفته است. یک مفهوم هزینه است و یک مفهوم دستاورد. یعنی برای درنظرگرفتن ارزش باید به هر دو موضوع را مدنظر قرارداد.
تحلیلگر کسب و کار مسئول اجرای راهکار نیست؛ بلکه در کنار تیم پیاده ساز راهکار حضور دارد تا اطمینان حاصل کند که راهکار ارائه شده حداکثر ارزش موردنظر ذینفعان را ایجاد میکند یا خیر. چنانچه راهکار پیادهسازی شده موفق به این امر نشد، تحلیلگر کسب و کار بررسی میکند که عدم این موفقیت ریشه در عوامل سازمانی دارد یا به دلیل ضعف یا نقص راهکار بوده است و اقدامات اصلاحی را برای به حداکثر رساندن ارزش راهکار اتخاذ خواهد نمود.
استاندارد BABOK (Business Analysis Body of Knowledge) یک استاندارد بینالمللی برای تحلیل کسبوکار است که توسط مؤسسه IIBA (International Institute of Business Analysis) منتشر شده است. این استاندارد شامل مجموعهای از مفاهیم، تکنیکها و فرآیندهایی است که تحلیلگران کسبوکار برای جمعآوری، تجزیه و تحلیل و مستندسازی نیازهای کسبوکار از آنها استفاده میکنند.
استاندارد BABOK در حال حاضر در نسخه سوم خود منتشر شده است. این نسخه شامل 5 حوزه دانش است:
استاندارد BABOK یک ابزار ارزشمند برای تحلیلگران کسبوکار است. این استاندارد میتواند به تحلیلگران کسبوکار کمک کند تا مهارتهای خود را توسعه دهند و در کار خود موفق شوند.
از مزایای استفاده از استاندارد BABOK میتوان به این موارد اشاره کرد:
بهبود کیفیت کار تحلیلگران کسبوکار
افزایش رضایت ذینفعان کسبوکار
کاهش هزینههای پروژههای کسبوکار
افزایش موفقیت پروژههای کسبوکار
اگر علاقهمند به یادگیری بیشتر در مورد تحلیل کسبوکار هستید، مطالعه استاندارد BABOK میتواند یک نقطه شروع عالی باشد.
مرکز تحلیل کسب و کار IIBA برای تحلیل کسب و کار ۵۰ تکنیک گوناگون را معرفی کرده است که هر یک بنا به نیاز و نوع مشکل موجود در کسب و کار توسط تحلیلگر بکار گرفته میشوند. ما در اینجا ۴ تکنیک پر کاربرد از آن ۵۰ تکنیک را به شما معرفی میکنیم. لطفاً توجه داشته باشید که هر کدام از این تکنیکها نیاز به تسلط و تجربه بالایی دارند و هدف ما از معرفی آنها صرفاً آشنایی کلی شما به عنوانها و توضیحات کلی است و برای درک بهتر و عمیقتر نیاز است که هر یک را مفصل مطالعه کنید.
این روش که متشکل از نقاط قدرت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدات است، یک تکنیک ساده اما قدرتمند است. در استفاده از روش تحلیل SWOT ، تحلیلگر، تحلیلی کامل از عوامل داخلی (قوت و ضعف) و خارجی (تهدیدات و فرصتها) مؤثر بر کسب و کار انجام میدهد. در استفاده از تجزیهوتحلیل SWOT، تحلیل کسب و کار به سؤالهای زیر پاسخ میدهد:
نقاط قوت: چه ویژگیهای کسب و کار مزیت برتری نسبت به رقبا دارد؟
نقاط ضعف: چه ویژگیهای کسب و کار باعث ضعف آن در بازار شده؟
فرصتها: چه فرصتهایی در بازار وجود دارد که تا کنون دیده نشدهاند؟
تهدیدات: چه مواردی اگر برطرف نشود کسب و کار را به خطر میاندازد؟
این روش یک چارچوب ساده و بسیار قدرتمند است که توسط تحلیلگران کسب و کار برای تحلیل و برنامهریزی جزئیات کارهای انجام شده توسط کسب و کارها استفاده میشود که سازمان باید برای رسیدن به اهداف خود، به دنبال انجام آنها باشد.
تحلیل به روش M.O.S.T یک متد بسیار ساختاریافته برای فراهمکردن مقاصد برای اعضای تیم در هر سطح از سازمان است. با کارکردن از بالابهپایین، تضمین میکند که شما تمرکز خود را بر روی اهدافی بگذارید که بیشترین اهمیت را برای سازمان شما دارند.
روش MOST متشکل از ۴ عنصر است:
با آگاهی از تأثیری که محیط بر روی سازمان دارد، تحلیلگر با یک عامل بسیار مهم در تحلیل کسب و کاری درگیر است. تجزیهوتحلیل PESTLE که با نام تحلیل PEST نیز شناخته میشود، ابزاری است که برای شناسایی و تجزیهوتحلیل محرکان کلیدی تغییر در محیط استراتژیک یا کسب و کار استفاده میشود.
روش (۵ چرا) یک روش ژاپنی و بسیار کاربردی است که هدف آن شناسایی ریشه مشکلات است. به اینصورت که اگر مشکلی در کسب و کار وجود دارد علت بهوجودآمدن مشکل با پرسیدن پنج سؤال که با (چرا) شروع شود مشخص میشود. برای مثال فرض کنید مشکل عدم رضایت مشتری از محصولی است که دریافت کرده است؛ بنابراین میتوانیم بپرسیم:
برای تبدیل شدن به یک تحلیل گر کسب و کار، باید مهارتها و ویژگیهای زیر را داشته باشید:
علاوه بر این مهارتها، داشتن برخی از ویژگیهای شخصیتی نیز برای موفقیت در این نقش مفید است. این ویژگیها عبارتند از:
برای کسب این مهارتها و ویژگیها، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
با کسب مهارتها و ویژگیهای لازم، میتوانید به یک تحلیل گر کسب و کار موفق تبدیل شوید و نقش مهمی در موفقیت کسبوکارها ایفا کنید.
آموزش تحلیل کسب و کار میتواند به شما کمک کند تا مهارتها و دانش لازم برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر کسب و کار موفق را کسب کنید.
آموزش تحلیل کسب و کار میتواند به روشهای مختلف ارائه شود، از جمله:
تحصیلات و آموزش رسمی:
یک مدرک تحصیلی در زمینههای مرتبط با کسب و کار یا فناوری اطلاعات میتواند به شما کمک کند تا مهارتهای لازم را کسب کنید. همچنین میتوانید در دورههای آموزشی آنلاین یا حضوری شرکت کنید.
خودآموزی:
با مطالعه کتابها، مقالات و وبسایتهای مرتبط با تحلیل کسب و کار میتوانید اطلاعات و دانش خود را در این زمینه افزایش دهید.
آموزشهای آنلاین:
آموزشهای آنلاین یک راه عالی برای یادگیری تحلیل کسب و کار در زمان و مکان دلخواه شما هستند.
آموزشهای حضوری:
آموزشهای حضوری میتوانند فرصتی عالی برای تعامل با سایر دانشجویان و مربیان باشند.
برخی از مزایای آموزش تحلیل کسب و کار ها عبارت است از:
اگر علاقهمند به یادگیری تحلیل کسب و کار هستید، میتوانید از روشهای مختلفی که در بالا ذکر شد استفاده کنید. انتخاب روش مناسب به نیازها و ترجیحات شما بستگی دارد.
با انتخاب آموزش مناسب، میتوانید مهارتها و دانش لازم برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر کسب و کار موفق را کسب کنید.
برای دریافت مدرک بینالمللی تحلیل کسب و کار، میتوانید از دو روش زیر استفاده کنید:
دو آزمون بینالمللی معتبر برای تحلیل کسب و کار وجود دارد:
برای شرکت در این آزمونها، باید الزامات زیر را داشته باشید:
هزینه شرکت در آزمونهای CBAP و CABA به ترتیب 500 و 250 دلار است.
برخی از موسسات آموزشی معتبر در سراسر جهان، دورههای آموزشی تحلیل کسب و کار برگزار میکنند که منجر به دریافت مدرک بینالمللی میشود. این دورهها معمولاً شامل دروس نظری و عملی هستند و به دانشجویان کمک میکنند تا مهارتهای لازم برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر کسب و کار موفق را کسب کنند.
هزینه دریافت مدرک از یک موسسه آموزشی معتبر، بسته به موسسه و دوره انتخابی، متفاوت است.
در اینجا چند موسسه آموزشی معتبر که دورههای آموزشی تحلیل کسب و کار برگزار میکنند، آورده شده است:
برای دریافت مدرک بینالمللی تحلیل کسب و کار، باید در یکی از آزمونهای بینالمللی شرکت کنید یا مدرک از یک موسسه آموزشی معتبر دریافت کنید. انتخاب روش مناسب به نیازها و ترجیحات شما بستگی دارد.
نرم افزار تحلیل کسب و کار (Business Analysis Software) نرم افزاری است که برای کمک به تحلیلگران کسب و کار در جمعآوری، تجزیه و تحلیل و مستندسازی نیازهای کسبوکار استفاده میشود. این نرم افزارها میتوانند فرآیند تحلیل کسب و کار را سادهتر و کارآمدتر کنند و به تحلیلگران کسب و کار کمک کنند تا نتایج بهتری کسب کنند.
نرم افزارهای تحلیل کسب و کار معمولاً شامل ویژگیهای زیر هستند:
نرم افزارهای تحلیل کسب و کار میتوانند برای طیف گستردهای از پروژهها استفاده شوند، از جمله:
انتخاب نرم افزار تحلیل کسب و کار مناسب به نیازهای کسبوکار و پروژهای که در حال انجام آن هستید، بستگی دارد. برخی از عواملی که باید هنگام انتخاب نرم افزار تحلیل کسب و کار در نظر بگیرید، عبارتند از:
در ادامه به معرفی چند نمونه از نرم افزارهای تحلیل کسب و کار محبوب خواهیم پرداخت:
با استفاده از نرم افزار تحلیل کسب و کار، میتوانید فرآیند تحلیل کسب و کار خود را سادهتر و کارآمدتر کنید و نتایج بهتری کسب کنید.
برای آشنایی هر چه بیشتر، در این بخش به بررسی مثالهای عملی تحلیل در کسب و کارها میپردازیم.
یکی از کاربردهای اصلی تحلیل کسب و کار، توسعه نرمافزار است. تحلیلگران کسب و کار در این زمینه، نیازهای کاربران نرمافزار را شناسایی میکنند و آنها را به زبانی که توسعهدهندگان نرمافزار بتوانند درک کنند، مستند میکنند. به عنوان مثال، تحلیلگران کسب و کار ممکن است از مصاحبه با کاربران نرمافزار، تجزیه و تحلیل دادههای استفاده از نرمافزار و بررسی رقبا، برای شناسایی نیازهای کاربران استفاده کنند. سپس، آنها این نیازها را در قالب سندی به نام «سند نیازمندیهای کسبوکار» (Business Requirements Document) مستند میکنند.
تحلیلگران کسب و کار همچنین میتوانند برای طراحی فرآیندهای کسبوکار از تحلیل کسب و کار استفاده کنند. آنها فرآیندهای کسبوکار موجود را تجزیه و تحلیل میکنند و راههایی برای بهبود آنها پیشنهاد میدهند. به عنوان مثال، تحلیلگران کسب و کار ممکن است از مشاهده فرآیندهای کسبوکار، مصاحبه با کارکنان درگیر در فرآیندها و تجزیه و تحلیل دادههای عملکرد فرآیندها، برای شناسایی مشکلات در فرآیندها استفاده کنند. سپس، آنها راههایی برای بهبود فرآیندها پیشنهاد میدهند.
تحلیلگران کسب و کار همچنین میتوانند برای مدیریت تغییر سازمانی از تحلیل کسب و کار استفاده کنند. آنها نیازهای سازمان را در طول فرآیند تغییر شناسایی میکنند و راههایی برای مدیریت تغییر به گونهای که کمترین اختلال را در سازمان ایجاد کند، ارائه میدهند. به عنوان مثال، تحلیلگران کسب و کار ممکن است از مصاحبه با مدیران، کارکنان و مشتریان سازمان، تجزیه و تحلیل دادههای عملکرد سازمان و بررسی تجربیات سایر سازمانها در تغییر، برای شناسایی نیازهای سازمان در طول فرآیند تغییر استفاده کنند. سپس، آنها راههایی برای مدیریت تغییر ارائه میدهند.
تحلیلگران کسب و کار همچنین میتوانند برای کمک به مدیران در تصمیمگیری از تحلیل کسب و کار استفاده کنند. آنها گزینههای مختلف تصمیمگیری را تجزیه و تحلیل میکنند و مزایا و معایب هر گزینه را ارزیابی میکنند. به عنوان مثال، تحلیلگران کسب و کار ممکن است از تجزیه و تحلیل دادههای بازار، مصاحبه با کارشناسان صنعت و بررسی تجربیات سایر سازمانها، برای تجزیه و تحلیل گزینههای تصمیمگیری استفاده کنند. سپس، آنها مزایا و معایب هر گزینه را به مدیران ارائه میدهند تا مدیران بتوانند تصمیم آگاهانهتری بگیرند.
تحلیلگران کسب و کار همچنین میتوانند برای بهبود عملکرد کسبوکار از تحلیل کسب و کار استفاده کنند. آنها نقاط ضعف کسبوکار را شناسایی میکنند و راههایی برای بهبود عملکرد کسبوکار ارائه میدهند. به عنوان مثال، تحلیلگران کسب و کار ممکن است از تجزیه و تحلیل دادههای مالی، مصاحبه با مشتریان و بررسی رقبا، برای شناسایی نقاط ضعف کسبوکار استفاده کنند. سپس، آنها راههایی برای بهبود عملکرد کسبوکار ارائه میدهند.
یک مثال عملی برای تحلیل کسب و کار را می توانید در ادامه ملاحظه فرمایید:
یک شرکت هواپیمایی قصد دارد یک سیستم جدید مدیریت رزرو را پیادهسازی کند. این سیستم جدید باید نیازهای مشتریان و کارکنان شرکت هواپیمایی را برآورده کند.
تحلیلگران کسب و کار شرکت هواپیمایی مراحل زیر را برای انجام تحلیل کسب و کار این پروژه دنبال میکنند:
مستندسازی شامل اطلاعات زیر است:
با انجام این مراحل، تحلیلگران کسب و کار نیازهای شرکت هواپیمایی را بهطور واضح شناسایی میکنند و آنها را در قالب یک سند مستند میکنند. این سند به تیم توسعه سیستم جدید مدیریت رزرو کمک میکند تا یک سیستم را طراحی و پیادهسازی کند که نیازهای کسبوکار را برآورده کند.
برای یادگیری تحلیل کسب و کارها میتوانید این کتاب ها را به عنوان مراجع خوب آموزشی مطالعه فرمایید:
Business Analysis for Dummies by Andy Crowe
این کتاب یک راهنمای جامع برای مبتدیان است که اصول اولیه تحلیل کسب و کار را پوشش میدهد. این کتاب شامل موضوعاتی مانند جمعآوری نیازها، تجزیه و تحلیل نیازها، مستندسازی نیازها و مدیریت تغییر است.
The Business Analysis Body of Knowledge (BABOK® Guide)
این کتاب مرجع رسمی برای تحلیلگران کسب و کار است. این کتاب شامل مجموعهای از فرآیندها، مهارتها و دانشهای مورد نیاز برای انجام تحلیل کسب و کار است.
The Essential Guide to Business Analysis by Jeff Patton
این کتاب یک رویکرد عملی به تحلیل کسب و کار ارائه میدهد. این کتاب بر روی مفاهیم کلیدی مانند ارزش کسبوکار، نیازهای کاربر و داستان کاربر تمرکز دارد.
The Rational Unified Process: An Introduction by Grady Booch, Ivar Jacobson, and James Rumbaugh
این کتاب یک رویکرد فرآیند محور به توسعه نرمافزار است. این کتاب شامل مراحلی مانند جمعآوری نیازها، طراحی، پیادهسازی و آزمایش است.
در ادامه چند کتاب پیشنهادی برای یادگیری تحلیل کسب و کار به فارسی آورده شده است:
1. تحلیل کسبوکار: یک رویکرد عملی
این کتاب یک رویکرد عملی به تحلیل کسبوکار ارائه میدهد. این کتاب بر روی مفاهیم کلیدی مانند ارزش کسبوکار، نیازهای کاربر و داستان کاربر تمرکز دارد.
2. تحلیل کسبوکار: از دیدگاه مهندسی نرمافزار
این کتاب تحلیل کسبوکار را از دیدگاه مهندسی نرمافزار مورد بررسی قرار میدهد. این کتاب شامل موضوعاتی مانند جمعآوری نیازها، تجزیه و تحلیل نیازها، مستندسازی نیازها و مدیریت تغییر نیازها است.
3. تحلیل کسبوکار: راهنمای جامع
این کتاب یک راهنمای جامع برای تحلیل کسبوکار است. این کتاب شامل موضوعاتی مانند اصول اولیه تحلیل کسبوکار، فرآیندهای تحلیل کسبوکار، مهارتهای تحلیل کسبوکار و ابزارهای تحلیل کسبوکار است.
انتخاب کتاب مناسب به نیازها و سطح دانش شما بستگی دارد. اگر مبتدی هستید، کتاب تحلیل کسبوکار: یک رویکرد عملی میتواند برای شما مناسب باشد. اگر دانش بیشتری دارید، کتاب تحلیل کسبوکار: از دیدگاه مهندسی نرمافزار یا تحلیل کسبوکار: راهنمای جامع میتوانند برای شما مفید باشند.
برای درخواست مشاوره سیستم سازی و سایر خدمات شماره تماستان را ارسال کنید
آکادمی سیستم سازی سیستایم با هدف فرهنگ سازی و آشنایی افراد فعال در حوزه کسب و کار با معقوله ای کلیدی به نام (سیستم سازی) که متاسفانه در ایران به طور شفاف و جامع در مودش صحبت نشده و مهجور واقع شده پایه گذاری شد. سیستایم ترکیبی از system و time هست که به مهمترین خواسته هر صاحب کسب و کار که داشتن درآمد مطلوب و زمان آزاد می باشد اشاره دارد. با سیستم سازی هم درآمد دلخواه و هم زمان کافی برای لذت بردن از درآمدتان را تجربه خواهید کرد.
بیزینس کوچ های آکادمی سیستایم آماده ارائه مشاوره و صحبت در مورد چالش های کسب و کار شما هستند
همین حالا با ما تماس بگیرید
مدرن ترین سرمایه گذاری
تصمیمگیری آگاهانه برای کسب و کار
مهمترین دلیل رشد کسب و کار ها
شاه کلید رفتن به سطح بالاتر
نقشه گنج کسب و کار ها
راه های ارتباطی
تمام حقوق این سایت محفوظ است
باعث افتخار ما خواهد بود که بتوانیم یک گفتگوی معنا دار و نتیجه محور ۶۰ دقیقه ای با شما داشته باشیم، به همین دلیل مشخص کردن زمان دقیق جلسه و آشنایی ما نسبت به کسب و کارتان به این امر کمک زیادی خواهد کرد. لطفا فرم زیر را با دقت و اطلاعات دقیق پر کنید ، مشاوران سیستایم در کمتر از ۲۴ ساعت با شما تماس می گیرند.